Lỗ hổng bảo mật mạng Wi-Fi công cộng và cách tự bảo vệ
Mạng Wi-Fi công cộng tiện lợi nhưng đầy rủi ro. Bài viết này sẽ chỉ ra những lỗ hổng bảo mật tiềm ẩn và hướng dẫn bạn 7 cách để tự bảo vệ thông tin cá nhân khi sử dụng Wi-Fi công cộng.
Cạm bẫy của Wi-Fi công cộng miễn phí
Bạn đang ngồi trong một quán cà phê, sân bay, hay thư viện và muốn kết nối Wi-Fi miễn phí. Thật tiện lợi phải không? Tuy nhiên, ẩn sau sự tiện lợi đó là những rủi ro bảo mật khổng lồ mà ít người biết đến. Mạng Wi-Fi công cộng là một “thiên đường” cho tin tặc bởi chúng thường không được mã hóa hoặc bảo vệ kém.
Khi bạn kết nối vào một mạng Wi-Fi công cộng không an toàn, tất cả dữ liệu bạn gửi và nhận đều có thể bị chặn và đọc bởi bất kỳ ai trong phạm vi mạng đó. Tin tặc có thể dễ dàng truy cập vào các thông tin nhạy cảm của bạn, bao gồm:
- Mật khẩu và tên đăng nhập của các tài khoản mạng xã hội, email.
- Thông tin tài chính như số thẻ tín dụng, thông tin ngân hàng.
- Nội dung cuộc trò chuyện cá nhân, tin nhắn.
- Lịch sử duyệt web và các hoạt động trực tuyến khác.
Để tránh trở thành nạn nhân, bạn cần trang bị cho mình những kiến thức và biện pháp phòng vệ cần thiết.
7 Cách Tự Bảo Vệ Khi Dùng Wi-Fi Công Cộng
1. Tránh truy cập vào các trang web nhạy cảm
Đây là nguyên tắc đầu tiên và quan trọng nhất. Tuyệt đối không thực hiện các giao dịch tài chính (mua sắm trực tuyến, chuyển khoản ngân hàng) hoặc đăng nhập vào các tài khoản quan trọng (email công việc, mạng xã hội) khi đang dùng Wi-Fi công cộng. Hãy chờ đến khi bạn có một kết nối an toàn hơn, chẳng hạn như mạng 3G/4G của điện thoại hoặc mạng Wi-Fi tại nhà.
Xem thêm: Nhận biết trang web an toàn
2. Sử dụng Mạng riêng ảo (VPN)
VPN (Virtual Private Network) là công cụ bảo mật hiệu quả nhất khi sử dụng Wi-Fi công cộng. VPN tạo ra một “đường hầm” được mã hóa cho tất cả lưu lượng truy cập internet của bạn. Dữ liệu sẽ đi qua máy chủ của VPN trước khi đến đích, khiến hacker không thể đọc được.
Các bước thực hiện:
- Bước 1: Cài đặt một dịch vụ VPN đáng tin cậy trên thiết bị của bạn (ví dụ: NordVPN, ExpressVPN, Surfshark…).
- Bước 2: Bật VPN trước khi kết nối vào bất kỳ mạng Wi-Fi công cộng nào.
- Bước 3: Đảm bảo VPN luôn bật trong suốt quá trình bạn sử dụng internet.
3. Tắt tính năng tự động kết nối Wi-Fi
Điện thoại thông minh thường được cài đặt để tự động kết nối với các mạng Wi-Fi đã lưu. Điều này có thể khiến bạn vô tình kết nối vào một mạng giả mạo do hacker tạo ra (thường có tên giống với mạng thật, như “Free_Starbucks_Wi-Fi”).
Cách làm:
- Vào cài đặt Wi-Fi trên điện thoại của bạn.
- Tắt tùy chọn “Tự động kết nối” hoặc “Ask to Join Networks” để bạn có thể chủ động lựa chọn mạng muốn kết nối.
4. Luôn kiểm tra giao thức HTTPS
Trước khi nhập bất kỳ thông tin nào, hãy kiểm tra xem trang web có sử dụng giao thức HTTPS hay không. Giao thức này đảm bảo kết nối của bạn được mã hóa. Hãy tìm biểu tượng ổ khóa trên thanh địa chỉ của trình duyệt. Nếu không có ổ khóa, hãy thoát khỏi trang web đó ngay lập tức.
5. Tắt tính năng chia sẻ tệp và Bluetooth
Khi kết nối vào mạng công cộng, hãy tắt các tính năng chia sẻ tệp (File Sharing) và Bluetooth trên máy tính và điện thoại của bạn. Các tính năng này có thể bị hacker lợi dụng để xâm nhập vào thiết bị của bạn.
Cách làm:
- Trên Windows: Vào
Settings > Network & Internet > Sharing options
và tắt File Sharing. - Trên macOS: Vào
System Settings > General > Sharing
và tắt các dịch vụ không cần thiết.
6. Cẩn trọng với các mạng Wi-Fi có tên đáng ngờ
Tin tặc thường tạo ra các điểm truy cập giả mạo với tên gọi hấp dẫn như “Free Public Wi-Fi” hoặc tên tương tự một cửa hàng gần đó. Mạng này có thể không yêu cầu mật khẩu và sau khi bạn kết nối, tin tặc sẽ dễ dàng giám sát bạn. Hãy luôn xác nhận tên mạng Wi-Fi chính thức với nhân viên của địa điểm đó trước khi kết nối.
7. Cập nhật phần mềm và sử dụng tường lửa
- Cập nhật phần mềm: Luôn cập nhật hệ điều hành và các ứng dụng trên thiết bị của bạn. Các bản cập nhật thường bao gồm các bản vá bảo mật quan trọng.
- Tường lửa (Firewall): Đảm bảo tường lửa trên máy tính (Windows Defender Firewall, macOS Firewall) luôn được bật. Tường lửa sẽ chặn các kết nối đến không mong muốn.
Kết Luận
Wi-Fi công cộng là một tiện ích không thể thiếu trong cuộc sống hiện đại, nhưng nó đi kèm với những rủi ro. Bằng cách áp dụng các biện pháp bảo mật đơn giản nhưng hiệu quả trên, bạn có thể biến một trải nghiệm tiềm ẩn nguy hiểm thành một trải nghiệm an toàn. Hãy luôn đề cao cảnh giác, vì một khi dữ liệu đã bị đánh cắp, việc khắc phục sẽ rất khó khăn.